Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức về các vấn đề dân số toàn cầu

08/07/2024

Ngày 11 tháng 7 năm 1987, dân số thế giới chính thức đạt 5 tỷ người với sự ra đời của cậu bé người Nam Tư Matej Gašpar. Để ghi nhớ sự kiện trọng đại này và nâng cao nhận thức về các vấn đề dân số toàn cầu, Hội nghị Quốc tế về Dân số do Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA) tổ chức tại Amsterdam (Thủ đô Hà Lan) vào tháng 11 năm 1989 đã quyết định lấy ngày 11/7 làm Ngày Dân số Thế giới.

Ý nghĩa của Ngày dân số thế giới nhằm nhắc nhở các quốc gia và mỗi người sống trên trái đất về nguy cơ dân số tǎng quá nhanh, con người không đủ điều kiện sống với đầy đủ quyền chính đáng như: quyền học hành, có việc làm, đủ dinh dưỡng, nhà ở, bảo vệ sức khoẻ… Trên cơ sở đó, mỗi quốc gia, mỗi người tự liên hệ với dân số của địa phương mình để có suy nghĩ và hành động đúng trong hành vi dân số và tìm mọi biện pháp tích cực, góp phần giảm sự gia tăng dân số, không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng dân trí và cải tạo môi trường sinh thái.

Năm 1994, tại Cairo, Hội nghị quốc tế về dân số và phát triển, 179 quốc gia trong đó có Việt Nam đã thông qua chương trình hành động tầm nhìn sâu rộng trong lĩnh vực dân số và phát triển. Trong 30 năm thực hiện chương trình hành động, Việt Nam đã được nhiều thành tựu: tốc độ gia tăng dân số đã được khống chế thành công, nước ta bước vào thời kì dân số vàng từ năm 2007; tuổi thọ trung bình tăng nhanh, tầm vóc, thể lực người Việt Nam có bước nâng cao, chất lượng cuộc sống của nhân dân ta được cải thiện về nhiều mặt.

Tuy nhiên, công tác dân số trong thời gian tới có nhiều khó khăn thách thức đó là: nguy cơ không đạt được mục tiêu duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc, tốc độ già hóa dân số nhanh và sớm trở thành quốc gia dân số già, tỉ số giới tính khi sinh vẫn luôn ở mức cao, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vẫn chậm khắc phục, chất lượng dân số nhất là tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn vẫn còn hạn chế.

Mỗi năm, Ngày Dân số Thế giới sẽ tập trung vào một chủ đề cụ thể, phản ánh những vấn đề dân số cấp bách nhất hiện nay. Nhân sự kiện 30 năm thực hiện chương trình hành động về dân số và phát triển, chào mừng ngày dân số thế giới 11/7/2024 tại Việt Nam với chủ đề: “Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững”. Việt Nam đang kế thừa, phát huy những thành quả đạt được của công tác dân số trong 30 năm thực hiện Chương trình hành động Hội nghị quốc tế về Dân số và phát triển tại Cairo năm 1994, tiếp tục nỗ lực thực hiện chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2021-2030 để đạt được các mục tiêu quốc gia về Dân số và phát triển, trong đó chú trọng đến các giải pháp:

Một là: Huy động ngân sách quốc gia và địa phương cũng như các nguồn lực khác từ các đối tác phát triển và khu vực tư nhân để đảm bảo đủ tài chính cho sức khỏe sinh sản và tình dục cũng như các ưu tiên khác của dân số và phát triển như một phương tiện để đạt được phát triển bền vững.

Hai là: Tạo và tích hợp dữ liệu dân số có chất lượng trong các chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội cấp quốc gia và địa phương nhằm đạt được sự phát triển bền vững nhằm đảm bảo không để ai bị bỏ lại phía sau.

Ba là: Tích hợp gói can thiệp Sức khỏe tình dục và nhân quyền toàn diện vào các chiến lược, chính sách và chương trình Bảo hiểm Y tế Toàn dân với ưu tiên cao dành cho các nhóm dân cư dễ bị tổn thương, bao gồm người dân tộc thiểu số, người di cư, người khuyết tật và những người bị ảnh hưởng bởi tác động của biến đổi khí hậu và các tình huống khẩn cấp về nhân đạo.

Bốn là: Đảm bảo rằng thanh thiếu niên có quyền tiếp cận thông tin và dịch vụ phù hợp với lứa tuổi, bao gồm giáo dục giới tính toàn diện với trọng tâm là hỗ trợ thanh thiếu niên và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương.

Năm là: Chấm dứt tảo hôn, bạo lực tình dục và giới tính, lựa chọn giới tính dựa trên cơ sở giới tính và mọi hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ, trẻ em gái và các nhóm thiểu số; và cuối cùng,

Sáu là: Tận dụng tốt nhất các cơ hội của lợi tức dân số và ứng phó cũng như chuẩn bị một cách hiệu quả cho quá trình già hóa dân số của Việt Nam, có tính đến đầy đủ các phân tích nhân khẩu học và biến động dân số.

Tại Đồng Nai, nhân dịp này các cơ quan đơn vị trên địa bàn tỉnh đã tích cực hưởng ứng bằng các hoạt động sinh hoạt chuyên đề ngày 11/7 tại các buổi giao ban đầu tuần, treo băng rôn tuyên truyền tại cơ quan, đơn vị bắt đầu từ ngày 03/7 cho đến hết ngày 20/7/2024, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội zalo, facebook, website…của các đơn vị trong và ngoài ngành Y tế. Bên cạnh đó, Chi cục Dân số-KHHGĐ cũng đã thực hiện xe tuyên truyền lưu động về ngày Dân số thế giới 11/7 trong nội ô thành phố Biên Hòa vào 02 ngày 10 và 11/7./.